Land

informatie

Sri Lanka

Bevolking, taal en cultuur

Op dit druppelvormige eiland in de Indische Oceaan wonen zo'n 21 miljoen mensen. Sri Lanka heeft een bevolking vn ongeveer 18 miljoen en die bestaat hoofdzakelijk uit 2 groepen: Singalezen en Tamils. Bijne 70% is Singalees en 17% is Tamil. Verder zijn er nog een behoorlijk aantal minderheidsgroepen zoals: de Burghers (nazaten van de Nederlanders), de Moren (nazaten van de Arabieren), Maleisiërs en de Veddha's. Deze uiterst kleine gemeenschap is een inheems volk, dat afstamt van de vroegere eilandbewoners. Onderling spreken de Singalezen en de Tamils hun moedertaal: Sinhale en Tamil. De Maleisiërs, woonachtig rond Hambantota, spreken tot op de dag van vandaag hun oude moedertaal. Elke taal heeft zijn eigen schrift.

Sri Lanka heeft een multireligieuze cultuur. De meerderheid van de bevolking is Boeddhist, maar een klein deel (vooral Singalezen) is Christen. De Tamil bevoling is meestal Hindoe of Katholiek. Daarnaast is een deel van de bevolking Moslim. De aloude Hindoetraditie is een uiterst gevarieerd geloof, dat nauwelijks kan worden gedefineerd en dat geen grote leraar en geen enkel geschrift kent. Hindoe word je niet, je wordt als Hindoe binnen een kastenstelsel geboren.

Een belangrijk onderdeel van de Sri Lankaanse cultuur komt tot uiting in de podiumkunsten: verschillende traditionele dans- en muziekstijlen worden op het eiland beoefend. Een beroemd voorbeeld is de vuurdans in Kandy, waaraan traditioneel geklede dansers en danseressen meedoen. De muzikale begeleiding wordt verzorgd door lokale drummers, terwijl de dansers met brandende fakkels in het rond zwaaien.

 In de negentiende eeuw introduceerden de Britse kolonisten theeplantages op het eiland – nog altijd heeft deze drank een belangrijke plaats in de Sri Lankaanse cultuur. Bezoekers worden over het algemeen met een kop thee verwelkomd en ook bij sociale gelegenheden is thee een onmisbaar element.

Geschiedenis, economie en politiek

Het Koninkrijk Anuradhapura was het eerste koninkrijk van Sri Lanka en regeerde het eiland van 377 voor Christus tot in de elfde eeuw. In deze Singalese cultuur leefde men op een vegetarisch dieet van melkproducten, rijst, groenten en fruit. Qua architectuur waren zij hun tijd ver vooruit, zoals te zien aan de stoepa's die behoren tot 's werelds grootste premoderne bouwwerken. Bovendien waren deze vroege Sri Lankanen bijzonder bedreven in het manipuleren van natuurlijke waterbronnen. Zij bouwden enorme dammen, waterwerken en irrigatiesystemen.

In 1017 maakte een grootscheepse invasie van de Chola's, een Tamil-dynastie uit Zuid-India, een einde aan het Koninkrijk Anuradhapura. De Tamils verplaatsten de hoofdstad naar Polonnaruwa en regeerden ruim 50 jaar over het eiland, voordat de macht weer in handen kwam van een Singalese koning. In de daaropvolgende eeuwen was Sri Lanka verdeeld in verschillende koninkrijken, zoals het noordelijke Koninkrijk Jaffna en het westelijke Koninkrijk Kotte.

Vanaf de zestiende eeuw vielen Portugezen het land binnen. Zij voerden oorlog met de lokale bevolking en koloniseerden een groot deel van het eiland. Het Koninkrijk Kandy, dat sinds de vijftiende eeuw regeerde over het oostelijke deel van het eiland, wist lange tijd weerstand te bieden tegen de Portugese en later Nederlandse kolonisten.

In de negentiende eeuw viel het Koninkrijk Kandy echter in handen van de Britten, wat het einde betekende van een ruim 2.300 jaar lange Singalese heerschappij over het eiland. De Britten doopten het eiland Ceylon en bouwden de theeplantages die het eiland wereldberoemd zouden maken. Tijdens de Tweede Wereldoorlog was Brits-Ceylon een belangrijke uitvalsbasis voor het Britse leger in de gevechten tegen Japan.

In 1948 werd Sri Lanka onafhankelijk van de Britten. Onrust tussen de Singalese regering en de rebellengroep Tamil Tijgers leidde tot een heftige burgeroorlog in de jaren tachtig, die pas in 2009 officieel werd beëindigd. Sri Lanka is een democratische republiek met als staatshoofd een president die iedere zes jaar gekozen wordt.

Sinds 2005 is het per capita inkomen van Sri Lanka verdubbeld en is het percentage van de bevolking dat in armoede leeft gehalveerd. Belangrijke sectoren die bijdragen aan de economische groei van het land zijn toerisme, textielindustrie, landbouw en de export van onder meer thee, kleding en rubber.

Klimaat

Over het algemeen heeft Sri Lanka een tropisch klimaat. De gemiddelde temperatuur in de kustgebieden ligt het hele jaar door rond de 28 °C. In de Centrale Hooglanden kan het een stuk koeler en aangenamer zijn, afhankelijk van de hoogte. De gemiddelde temperatuur hier is zo'n 17 °C. Lokale temperaturen kunnen echter afwijken van het gemiddelde door verschillende weersomstandigheden. De luchtvochtigheid schommelt, evenals in Nederland, tussen de 80% en 90%.

Het eiland kent twee regenseizoenen. Het zuidwesten en westen van het eiland kent een regenseizoen van mei tot september. De moesson aan de oostkust en in de noordelijke regio van Sri Lanka loopt van oktober tot februari. Regen valt vaak in korte, heftige buien – soms vallen er vele centimeters regen in enkele minuten! Buiten de regenseizoenen is het over het algemeen zonnig en droog in Sri Lanka.

Natuur

De oppervlakte van Sri Lanka (65.610 m²) is bijna even groot als die van Nederland en België samen. Het eiland is 435 km lang en 225 km breed. Het eiland is grofweg op te delen in drie geologische elementen: de hooglanden in het hart van het eiland, de vlakten daaromheen en de buitenste kuststrook die het eiland omringt. Zeldzame dieren, zoals Aziatische olifanten, lippenberen, waterbuffels en luipaarden, leven in de diverse natuurgebieden van het eiland.

De Centrale Hooglanden van Sri Lanka bestaan uit ruige bergketens en beboste nationale parken. De natuurlijke rijkdom in dit gebied is fascinerend: de regenwouden en hoogvlakten hebben een groot aantal dier- en plantensoorten die nergens anders ter wereld voorkomen. UNESCO heeft de Centrale Hooglanden van Sri Lanka om die reden uitgeroepen tot een hotspot van biodiversiteit.

De hoogste pieken van Sri Lanka liggen in dit gebied. Adam's Peak is bijvoorbeeld een belangrijk pelgrimsoord voor boeddhisten, christenen, hindoes en moslims – verschillende paden leiden naar de top van deze 2.243 meter hoge berg. Tientallen indrukwekkende watervallen zijn te bewonderen in dit bergachtige landschap. Ook ontspringen hier de vele rivieren die door Sri Lanka stromen. Deze waterrijke natuur is een perfecte omgeving voor reptielen en amfibieën, zoals een grote hoeveelheid zeldzame kikkersoorten.

Er zijn op Sri Lanka op zijn minst 3000 inheemse plantensoorten. Hoewel veel planten zijn geïmporteerd, is minstens een derde van de bomen en planten alleen in Sri Lanka te vinden. De bekendste is bijv. de Frangipani, (ook wel tempelboom) met de heerlijk ruikende crèmewitte tot dieproze bloemen, die het hele jaar in bloei staat.

De Nanka is een boom, die tot 18 meter hoogte reikt en die ook wel de jackfruitboom wordt genoemd. Rijp jackfruit moet je geproefd hebben! Uiteraard vindt je langs de kust nog duizenden palmbomen.

Vogelliefhebbers komen ogen en oren tekort. Sri Lanka telt maar liefst 425 verschillende vogelsoorten, waarvan ongeveer 250 inheemse.

In de tropen zijn kakkerlakken ongeacht de hygiëne, geen prettige, maar onvermijdelijke huisdieren. Tjitjaks zijn volkomen ongevaarlijke insecteneters en houden je kamer muggenvrij, al moeten wij wel even wennen aan deze huisdieren! Maar in het Verre Oosten geldt: des te meer Tjitjaks, des te meer geluk!

Hoewel er veel rivieren, meren en watervallen te vinden zijn in Sri Lanka, bestaat het grootste deel van het landoppervlak uit relatief droge vlakten en glooiende landschappen. Dit was vroeger het belangrijkste deel van het land waar machtige koninkrijken floreerden. De restanten van deze beschavingen zijn te bewonderen bij oude steden als Anuradhapura, Polonnaruwa en Sigiriya. Deze ruïnes en archeologische vindplaatsen lijken thuis te horen in het natuurlijke landschap en zijn omringd door weelderige nationale parken.

De Sri Lankaanse kustlijn bestaat voornamelijk uit verborgen baaitjes, rotsachtige kliffen en aantrekkelijke stranden. Hoge palmbomen en groene vegetatie groeien langs deze gebieden. Ook zijn er aan de kust verschillende lagunes te vinden, die soms een uniek ecosysteem hebben. Zeeschildpadden, dolfijnen, walvissen en talloze vissoorten leven in de wateren rond het eiland. De zee kan echter vaak ruig zijn waardoor zwemmen niet altijd mogelijk is.